So với thời điểm đầu năm 2023, lãi suất cho vay mua nhà tại nhiều ngân hàng đã giảm nhiệt rõ rệt, trung bình từ 2-4%/năm. Do tâm lý sợ khó trả được nợ cũng như giá nhà đột ngột tăng mạnh khiến nhiều người dân e ngại xuống tiền.
Lo ngại vay tiền vì giá nhà tăng
Chị Minh Nguyệt (quê Hải Dương) đang có nhu cầu tìm mua căn nhà đất trong ngõ tại khu vực Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Sau hơn 2 tuần theo chân môi giới tìm nhà, chị Minh Nguyệt cho biết: “Dù lãi suất hạ nhưng kế hoạch mua nhà của tôi đang lung lay vì giá nhà “quay xe” tăng quá mạnh”.
Theo chị Nguyệt, để tìm căn nhà đất có diện tích hơn 30m2, xây sẵn 3-4 tầng, nằm trong ngõ có ô tô đi vào, mức tài chính hiện phải lên tới 3,8-4 tỷ đồng. Nếu như cách đây 6 tháng, với mức tài chính 3,5 tỷ đồng, người mua có thể lựa chọn được căn nhà đất với tiêu chí tương tự.
“Môi giới thông báo với tôi, giá nhà đất hiện đều tăng trung bình 300-500 triệu đồng/căn so với thời điểm giữa năm 2023. Bởi hiện tại, lãi suất mua nhà đang giảm mạnh nên người dân có nhu cầu tìm mua nhà rất nhiều. Lượng khách chốt gia tăng”, chị Minh Nguyệt chia sẻ thêm.
Tuy nhiên, theo chị Nguyệt, nếu tính bài toán được và mất, dù lãi suất ngân hàng đang giảm sâu nhưng ngược lại giá nhà lại tăng đột biến khiến người mua nhà như gia đình chị buộc phải cân nhắc lại. Trong tính toán, chị Nguyệt dự tính vay ngân hàng 1 tỷ đồng để mua căn nhà đất trong ngõ với tài chính 3,5 tỷ đồng. Nhưng hiện tại, muốn mua căn nhà với tiêu chí ban đầu, thì chị Nguyệt phải vay thêm 500 triệu đồng, tức nâng tổng khoản vay lên tới 1,5 tỷ đồng. “Tiền nhà tăng còn quá tiền trả lãi ngân hàng”, chị Nguyệt cho hay.
Tương tư như chị Nguyệt, anh Trần Xuân Tiến (hiện đang trọ tại căn chung cư mini ở Thanh Xuân, Hà Nội) dự tính mua chung cư. Anh dự kiến mua căn chung cư 2,5 tỷ đồng, vay 50% giá trị căn nhà từ ngân hàng. Nhưng theo anh Tiến, giá chung cư hiện tăng “chóng mặt” khiến lãi suất hạ nhiệt không đủ bù đắp giá nhà gia tăng.
Đầu năm 2023, khi tìm mua căn chung cư tại khu vực Mỹ Đình loại 2 phòng ngủ, anh Tiến khảo sát mức giá dao động khoảng 2,4-2,6 tỷ đồng. Tuy nhiên, lãi suất ngân hàng khi đó tới 11-12%/năm đầu tiên và những năm sau thả nổi, khiến anh Tiến quyết định trì hoãn việc mua nhà. Còn đến hiện tại, mức lãi suất cho vay mua nhà giảm còn 7-8%/năm đầu tiên nhưng giá căn hộ tăng trung bình nửa tỷ/căn. “Tôi xem căn chung cư ở dự án Iris Garden (Mỹ Đình) hồi đầu năm, mức giá chỉ khoảng 2,5 tỷ đồng/căn mà hiện tại căn tương tự chào bán tới 3,2 tỷ đồng”, anh Tiến nói thêm.
Nhiều trở ngại khiến người dân hờ hững vay tiền mua nhà
Kể từ giữa năm 2023 đến nay, nhiều ngân hàng bắt đầu giảm lãi suất cho vay mua nhà. Thậm chí, bước sang đầu năm 2024, một số ngân hàng còn hé lộ các gói vay với lãi suất thấp hơn sẽ tiếp tục được tung ra. Nhưng thực tế, lượng khách hàng vay mua nhà vẫn chỉ túc tắc tăng dù lãi suất cho vay mua nhà giảm về tương đương thời điểm trước dịch Covid-19.
Theo các chuyên gia, người dân thờ ơ vay ngân hàng do thu nhập của họ giảm mạnh sau ảnh hưởng của dịch Covid-19 và tác động khó khăn từ nền kinh tế. Điều này khiến người dân lo ngại không đủ khả năng “gánh nợ”.
Bên cạnh đó, giá nhà đất và chung cư cũng tăng mạnh, càng giảm đi cơ hội mua nhà của người dân, nhất là trong bối cảnh thu nhập của họ giảm sút. Mặt khác, theo chuyên gia, mức lãi suất ngân hàng dù đã hạ nhưng nhiều người dân lo ngại mức lãi suất thả nổi gia tăng, sẽ trở thành áp lực phải trả nợ.
Một khảo sát của đơn vị nghiên cứu thị trường PropertyGuru Việt Nam được thực hiện ở thời điểm cuối năm 2023 với quy mô 2.000 người cho thấy: khoảng 44% người được khảo sát cho rằng mức lãi suất cho vay mua nhà dưới 8% là hợp lý để họ có thể xoay xở tài chính. Khoảng 33% số người chấp nhận đi vay nếu lãi suất dao động 8-10%. Chỉ có 14% số người còn lại đồng ý vay tiền với mức lãi suất từ 10-13%. Hiện tại, mức lãi suất dưới 10% chủ yếu áp dụng trong 6-12 tháng đầu, thả nổi thì 11-13%, vượt xa mức lãi suất mà người đi vay mua nhà kỳ vọng.
