Diễn đàn có sự hiện diện của lãnh đạo cấp cao hai nước, cùng với khoảng 50 doanh nghiệp châu Âu chuyên về các lĩnh vực như rượu, đồ uống, thịt và sản phẩm từ thịt, nông sản, rau quả và các sản phẩm chế biến, sữa và phô mai. Đây cũng là cơ hội tốt để doanh nghiệp Việt Nam gặp gỡ và trao đổi trực tiếp với các doanh nghiệp châu Âu trong lĩnh vực này để tìm kiếm cơ hội hợp tác mới.
Tại diễn đàn, Cao ủy Nông nghiệp EU ông Janusz Wojciechowski đánh giá cao sáng kiến tổ chức Diễn đàn Kinh doanh nông nghiệp Việt Nam – EU đã tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp 2 nước thêm cơ hội giao thương và kết nối. Là Cao ủy viên Liên minh châu Âu phụ trách nông nghiệp, ông Janusz Wojong mong muốn giới thiệu các tiêu chuẩn nông nghiệp – thực phẩm chất lượng cao của châu Âu đến toàn thế giới và đảm bảo rằng di sản văn hóa, ẩm thực địa phương của Liên minh châu Âu sẽ được bảo tồn và chứng nhận xác thực trên toàn cầu. Đây cũng là mục đích chuyến thăm của đoàn công tác tới Việt Nam và Singapore. Qua đó, tăng cường và thúc đẩy hơn nữa lĩnh vực thương mại nông nghiệp – thực phẩm trong khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do giữa các quốc gia đã có hiệu lực thực thi trong vài năm gần đây.
Theo ông Janusz Wojciechowski, chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam lần này cũng hướng tới việc tạo thuận lợi thương mại trong trao đổi và thỏa thuận giữa các doanh nghiệp châu Âu và Việt Nam đang hoạt động trong ngành nông nghiệp – thực phẩm.
Ông Trần Thành Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn khẳng định tại Diễn đàn, Việt Nam luôn coi EU là đối tác cực kỳ quan trọng trên nhiều lĩnh vực, trong đó có ngành nông nghiệp. Quan hệ thương mại trong lĩnh vực nông nghiệp giữa Việt Nam và EU cũng không ngừng cải thiện trong thời gian qua, đặc biệt từ sau khi có Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU. Các mặt hàng trao đổi giữa hai bên có tính bổ trợ, không cạnh tranh. Kim ngạch thương mại nông lâm thủy sản 2 chiều Việt Nam – EU tăng từ 4,3 tỷ USD năm 2015 lên 4,5 tỷ năm 2020, 5,2 tỷ đô la Mỹ năm 2021 và 5 tháng đầu năm 2022 đạt 2,66 tỷ đô la Mỹ tăng 26% so với năm 2022.
EU là thị trường quan trọng của Việt Nam đối với các mặt hàng như cà phê, hạt điều, hồ tiêu, thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ. Việt Nam nhập khẩu từ EU chủ yếu vật tư, thiết bị nông nghiệp, các sản phẩm chăn nuôi và nguyên liệu thức ăn chăn nuôi. Hai bên còn rất nhiều dư địa để thúc đẩy thương mại hàng nông sản. Bên cạnh các mặt hàng nêu trên, cần xem xét thúc đẩy thương mại đối với các mặt hàng như gạo của Việt Nam, rau quả của cả Việt Nam và EU, các sản phẩm chế biến, sản phẩm có chỉ dẫn địa lý…Nông nghiệp Việt Nam đang xây dựng hình ảnh minh bạch – trách nhiệm – bền vững với người tiêu dùng toàn cầu.
Trong bối cảnh đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, giá cả lương thực thực phẩm gia tăng, đe dạo an ninh lương thực toàn cầu, nông nghiệp Việt Nam vẫn tăng cường sản xuất, đảm bảo an ninh lương thực cho 100 triệu dân trong nước và tăng cường xuất khẩu nông lâm thủy sản sang toàn cầu. Trong 6 tháng đầu năm 2022, tăng trưởng nông nghiệp đạt 2,78% so với cùng kỳ năm 2021; xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 27,88 tỷ đô la Mỹ, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm 2021. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với EU trong nỗ lực thúc đẩy an ninh lương thực, phát triển bền vững, đảm bảo ổn định kinh tế – xã hội trong khu vực và toàn cầu.
Ông Võ Tân Thành – Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho biết, tham dự Diễn đàn ngoài sự hiện diện của Lãnh đạo các bộ ngành hai bên, còn có đại diện của gần 50 doanh nghiệp EU chuyên về các lĩnh vực: rượu và đồ uống có cồn, các mặt hàng nông sản, thực phẩm chế biến, thịt và sản phẩm từ thịt, sữa và phô mai. Đây là cơ hội tốt để doanh nghiệp hai bên gặp gỡ, trao đổi trực tiếp các vấn đề mà hai bên cùng quan tâm để tìm kiếm cơ hội hợp tác mới trong giai đoạn hậu COVID-19.
Hiện nay, một trong những lĩnh vực ưu tiên của kêu gọi đầu tư của Việt Nam là nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp xanh – bên vững và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này. Từ đó, các dự án đầu tư sẽ giúp hình thành chuỗi sản xuất và chế biến nông lâm thủy sản, gia tăng hàm lượng gia trị gia tăng cho sản phẩm trên nền tảng phát triển cơ sở hạ tầng, thương mại và logictics phục vụ cho chuỗi giá trị nông nghiệp. Mặt khác, Việt Nam mong muốn và đề nghị Ủy ban châu Âu (EC) ủng hộ việc sớm hoàn tất phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam – EU (EVIPA) nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho nhà đầu tư hai bên.
Ông Võ Tân Thành cho rằng, trong thời gian tới, hai bên cần hợp tác chặt chẽ hơn nữa để tận dụng những tiềm năng sẵn có, đặc biệt là các lợi thế từ hiệp định EVFTA, cũng như tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong nhiểu lĩnh vực hợp tác như: xây dựng nền kinh tế xanh, bền vững, phù hợp với cam kết của Việt Nam tại COP26…
Trong nông nghiệp, hai bên cần hợp tác về xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp các bon thấp. Việc EU sớm gỡ bỏ thẻ vàng IUU đồng thời hỗ trợ Việt Nam tăng cường năng lực quản lý nghề cá, sẽ góp phần bảo đảm sinh kế cho ngư dân cũng như nguồn cung ứng thủy sản cho thị trường EU. Hai bên cần thống nhất các nội dung về an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật (SPS) … để sớm đưa quan hệ thương mại song phương lên tầm cao mới.
Theo Bộ Công thương, hiện nay, trong những quốc gia có FTA với EU, số nước tập trung vào sản xuất nông sản không nhiều. Trong khi đó, EU là thị trường có nhu cầu tiêu thụ cao và ổn định đối với các mặt hàng nông sản thực phẩm. Hàng nông sản của Việt Nam là nông sản nhiệt đới, ít cạnh tranh trực tiếp với hàng nông sản của châu Âu. Trước bối cảnh đa dạng hóa nguồn cung nhằm đảm bảo an ninh lương thực của EU, Việt Nam đang có nhiều lợi thế và khả năng cung ứng các sản phẩm nông lâm sản thực phẩm cho thị trường này.